De kunst van het uitstellen

Last van uitstelgedrag en tot nu toe geen oplossing gevonden? Dat is volstrekt normaal, want er is geen algemene oplossing voor jouw uitstelgedrag. Vele boeken, coaches en therapeuten beschrijven uitstelgedrag als een soort diagnose of een ziekte en dat is totaal fout. Uitstelgedrag is een gedrag, en dus iets dat je actief doet. Bovendien heeft iedereen een eigen recept voor uitstelgedrag.  Wanneer jij iets wil ondernemen om jouw uitstelgedrag aan te pakken, dan heb je iets nodig dat aangepast is aan jouw recept. En dus is inzicht in jouw persoonlijke recept belangrijk … vandaar dit overzicht!

Om actie te ondernemen heb je 3 dingen nodig:

1) de overtuiging dat je de actie kunt uitvoeren
2) een beslissing om de actie te ondernemen
3) de motivatie om de beslissing uit te voeren

Mis je één van deze drie ingrediënten dan is de kans groot dat er iets zal mislopen in de uitvoering van wat je wil doen.

De overtuiging: ik kan en ik mag
Er zijn verschillende redenen waarom iemand de overtuiging mist om actie te ondernemen.

Je kan ervan overtuigd zijn dat je de vaardigheid, het talent of de middelen mist, of dit nu de waarheid is of niet.  Dat uit zich in zinnen zoals “ik kan niet tekenen”, “ik ben niet muzikaal”, … en is gebaseerd op vroegere ervaringen.

Wat ook kan, is dat je denkt de toelating te moeten krijgen om actie te kunnen ondernemen. Waarden kunnen hierbij een belangrijke rol spelen. De moeilijkheid hier zit erin dat dit meestal zeer impliciet is.

De derde mogelijkheid waarbij jouw overtuiging het nemen van actie in de weg staat is jouw perfectionisme. Hoe perfecter het eruit moet zien, hoe meer je ervan overtuigd bent dat het onmogelijk te bereiken is. Dus doe je niets.

Overtuigingen ga je te lijf met tegenvoorbeelden en door jezelf af te vragen hoe het zou zijn als het wel zou kunnen. 

De beslissing: ik wil

De manier waarop je beslissingen neemt kan voor uitstelgedrag zorgen.

Ik kan niet kiezen. Iedereen heeft een eigen manier om beslissingen te nemen, en elke manier heeft voor- en nadelen. Sommigen zullen in hun beslissing vastzitten als alle keuzemogelijkheden even aantrekkelijk zijn. Anderen kunnen niet beslissen zonder de feedback van iemand anders. Er zijn honderden mogelijke redenen en precisie is hier aangewezen.

Stress kan ervoor zorgen dat je er niet meer in slaagt om slechte keuzes te vermijden. Je wil wel een bepaalde taak uitvoeren, maar je kan niet meer vermijden om te chatten, jouw email te lezen, te gaan “emotioneel eten”, …

Soms neem je een beslissing vooraleer je alle opties doorlopen hebt, of zelfs nog erger, je stopt nooit met beslissen. Zo brengt elke nieuwe optie die in beeld komt jouw vorige beslissing om een actie te ondernemen in gevaar. Het klassieke zinnetje hierbij is “ik wilde wel, maar er is vanalles tussen gekomen”.

Neem jouw beslissingen in optimale conditie, terwijl je jezelf goed voelt. Zorg dat je eerst alle mogelijke opties hebt vooraleer je een beslissing neemt. 

De motivatie: ik zal

Nu je ervan overtuigd bent dat het kan, en je hebt beslist om een actie te ondernemen, heb je de motivatie nodig om effectief actie te ondernemen.

Het is perfect mogelijk om in de communicatie met jezelf, ervoor te zorgen dat je geen actie onderneemt. Hoe staat het op jouw to-do lijstje in jouw hoofd: ik zou moeten …, ik moet …

Ook het pijn en plezier principe speelt een rol. Doe je de dingen omwille van het plezier dat eruit zal volgen, of om pijn te vermijden, of omwille van beide? Is er dan wel voldoende plezier of voldoende pijn om eraan te beginnen? En wat gebeurt er wanneer het uitvoeren van de actie pijn doet en het niet uitvoeren van de actie ook? Er is natuurlijk nog een mogelijkheid die jou tegenhoudt om actie te ondernemen: totale onverschilligheid, het ontbreken van zowel pijn als plezier.

De taak kan op een bepaald moment overweldigend zijn, te groot geworden, zelfs al wil je het doen en weet je dat je het kunt. Een van de manieren om jezelf te overweldigen is door een grote taak in te veel kleine onderdelen te verdelen zodat het een oneindige reeks van acties wordt die niets meer met het einddoel lijken te maken te hebben.

Anderzijds kan een einddoel te veraf liggen om gemotiveerd te zijn.  Je zult te lang moeten wachten op de beloning, en dan wijk je af na een tijdje om een andere taak te ondernemen die wel voor een snelle beloning zorgt.

Om jouw motivatie optimaal te maken, verdeel je een grote taak best in 5 tot 7 stukken, waarbij elk stuk een eigen beloning heeft. Vervolgens visualiseer je de uitvoer van elk stuk, inclusief de beloningen. En dan begin je er gewoon aan.

Heb ik het te ingewikkeld gemaakt? Dat is nu net waarom dat ene boek of die youTube video over uitstelgedrag voor jou niet werkt. Jouw recept is belangrijk, en als de formule in het boek niet overeenkomt met jouw recept … dan heb je een coach nodig!

Meer info? Kom naar een van onze gratis Life Coaching Seminars.